Git nedir, yazılım geliştirme süreçlerinde kullanılan, kod değişikliklerini takip eden ve iş birliğini kolaylaştıran bir sürüm kontrol sistemi olarak tanımlanır. Linus Torvalds tarafından 2005 yılında geliştirilen Git, özellikle dağıtık yapısıyla yazılım ekiplerinin aynı projede senkronize çalışmasını sağlar. Kod değişikliklerini izleme, geri alma, farklı sürümleri karşılaştırma ve ekip projelerinde iş birliğini kolaylaştırma gibi avantajlar sunar. Git, günümüzde en popüler sürüm kontrol araçlarından biri olarak yazılım geliştirme süreçlerinde kritik bir rol oynar.
Git’in Temel Amaçları
Kod Değişikliklerinin Takibi: Projeye yapılan her değişiklik kaydedilir ve zaman içinde geri dönebilme imkânı sağlar.
Ekip Çalışması: Birden fazla geliştiricinin aynı proje üzerinde bağımsız çalışabilmesini kolaylaştırır.
Dağıtık Yapı: Her geliştirici kendi kopyasını kullanarak offline çalışabilir ve değişiklikleri merkezi depoya gönderebilir.
Hata Yönetimi: Hatalı değişiklikler tespit edildiğinde önceki sürümlere kolayca geri dönülebilir.
Git’in Çalışma Prensibi
Git, bir projeyi depolamak, takip etmek ve yönetmek için aşağıdaki temel kavramlar üzerinden çalışır:
Repository (Depo): Projelerin dosyalarını ve değişiklik geçmişini içeren bir depodur.
- Local Repository: Geliştiricinin kendi bilgisayarında yer alır.
- Remote Repository: GitHub, GitLab veya Bitbucket gibi sunucularda barındırılır.
Commit: Projeye yapılan değişikliklerin kaydedilmesi işlemidir. Her commit, bir açıklama mesajıyla birlikte oluşturulur.
Branch (Dal): Proje üzerinde farklı özellikler veya geliştirmeler yapmak için ayrı çalışma alanları oluşturur.
- Ana Dal (main/master): Projenin ana çalışma dalıdır.
- Feature Branch: Yeni özellikler üzerinde çalışmak için oluşturulan yan dallardır.
Merge: Bir branch’te yapılan değişikliklerin başka bir branch ile birleştirilmesi işlemidir.
Pull ve Push:
- Pull: Remote repository’deki değişiklikleri local repository’ye indirmek.
- Push: Local repository’de yapılan değişiklikleri remote repository’ye göndermek.
Clone: Remote bir repoyu yerel bilgisayara kopyalamak için kullanılır.
Staging Area: Commit işleminden önce değişikliklerin geçici olarak toplandığı alandır.
Git Nedir? Git Komutları
Proje Başlatma ve Klonlama:
git init: Yeni bir Git deposu başlatır.git clone <repo-url>: Var olan bir repoyu bilgisayara kopyalar.
Değişiklikleri İzleme:
git status: Değişiklik durumunu gösterir.git add <dosya-adı>: Değişiklikleri staging area’ya ekler.git commit -m "Açıklama": Değişiklikleri kaydeder.
Branch Yönetimi:
git branch: Mevcut branch’leri listeler.git branch <isim>: Yeni bir branch oluşturur.git checkout <isim>: Belirtilen branch’e geçiş yapar.git merge <branch-isim>: Belirtilen branch’i aktif branch ile birleştirir.
Remote Repository Yönetimi:
git remote add origin <repo-url>: Remote repository’yi yerel depoya bağlar.git push origin <branch>: Değişiklikleri remote repository’ye gönderir.git pull origin <branch>: Remote repository’den güncellemeleri alır.
Git Kullanımının Avantajları
Dağıtık Çalışma: Git, her geliştiricinin yerel bir kopya üzerinde çalışmasına izin verir. Böylece internet bağlantısı olmadan da kodlama yapılabilir.
Hızlı ve Güvenilir: Git, yapılan değişiklikleri hızlı bir şekilde kaydeder ve büyük projelerde dahi performans sorunu yaşanmaz.
Kod Takibi ve Geri Dönüş: Hatalar tespit edildiğinde önceki sürümlere kolayca dönme imkânı sunar.
Ekip İş Birliği: Geliştiriciler, farklı branch’ler üzerinde bağımsız çalışarak ekip projelerini kolayca yönetebilir.
Versiyonlama: Kodun farklı sürümleri arasında karşılaştırmalar yapabilir ve gerektiğinde eski sürümlere dönebilir.
Git’in Kullanım Alanları
Yazılım Geliştirme: Projelerde sürüm kontrolü ve ekip koordinasyonu sağlamak için kullanılır.
Açık Kaynak Projeler: Açık kaynak topluluklarının projelerinde iş birliğini kolaylaştırır.
Proje Yönetimi: Git, değişikliklerin kaydını tutarak projelerde düzen sağlar.
DevOps Süreçleri: CI/CD süreçlerinde kod değişikliklerinin takibi ve entegrasyonu için kullanılır.
